Omega-3 goed voor de aandacht

Bij de behandeling van ADHD worden vaak stimulerende middelen gebruikt. Er bestaan ook medicijnloze interventies, waarbij vooral omega-3-vetzuren een rol spelen. Maar werken die wel? Nieuw onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Utrecht laat veelbelovende resultaten zien.

Interventiestudies naar het effect van omega-3-vetzuren op ADHD  leveren vaak tegenstrijdige resultaten op. Uit diverse recente meta-onderzoeken komen echter positieve effecten naar voren [1,3]. Het Universitair Medisch Centrum Utrecht zette daarom een dubbelblind, gerandomiseerd en placebogecontroleerd onderzoek op.

Aan het onderzoek deden 40 jongens (8-14 jaar) met ADHD mee. De ene helft kreeg dagelijks margarine met 650 mg EPA en 650 mg DHA, de andere helft een placebomargarine. De controlegroep bestond uit jongens zonder diagnose. Om de resultaten te meten werden onder andere vragenlijsten en een fMRI-scan gebruikt.

De ADHD-groepen scoorden aan het begin van het onderzoek hoger dan de controlegroep op aandachtsproblemen, regeloverschrijdend gedrag en agressiviteit. Na de interventie had de ADHD-groep met verrijkte margarine 15,4% minder last van aandachtsproblemen, terwijl dit in de ADHD-placebogroep toenam met 17,9%. Bij de groep zonder ADHD veroorzaakte omega-3 een 4% afname van aandachtsproblemen, terwijl de bijbehorende placebogroep een toename liet zien van 25,9%. Het positieve effect van omega-3 op aandacht was dus in beide groepen significant. Regeloverschrijdend gedrag en agressiviteit verminderden in geen enkele groep. 

Opvallend is dat de fMRI-scan na de interventie geen veranderde hersenactiviteit liet zien bij de uitvoering van aandachtstaken. Ook de uitscheiding in de urine van homovanillinezuur, een stofwisselingsproduct van dopamine, bleek onveranderd. De onderzoekers concluderen daarom dat het onderliggende mechanisme niet wordt beïnvloed door dopaminerge netwerken in de hersenen.

De onderzoekers wijten de tegenstrijdige resultaten uit eerdere interventiestudies aan omega-3-supplementen met een relatief lage hoeveelheid DHA ten opzichte van EPA. “De resultaten uit eerder werk en het huidige onderzoek lijken aan te geven dat juist gecombineerde suppletie van EPA en DHA verantwoordelijk is voor het behandeleffect en men daarmee dus de grootste gedragsverbetering kan bereiken”, aldus de onderzoekers.

Bronnen

1. Bloch MH, Qawasmi A (2011). Omega-3 fatty acid supplementation for the treatment of children with attention-deficit/hyperactivity disorder symptomatology: systematic review and meta-analysis. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 50: 991–1000.
2. Bos DJ et all, Reduced Symptoms of Inattention after Dietary Omega-3 Fatty Acid Supplementation in Boys with and without Attention Deficit/Hyperactivity Disorder, Neuropsychopharmacology 2015 Mar 19.
3. Sonuga-Barke EJS, Brandeis D, Cortese S, Daley D, Ferrin M, Holtmann M et al (2013). Nonpharmacological interventions for ADHD: systematic review and meta-analyses of randomized controlled trials of dietary and psychological treatments. Am J Psychiatry 170: 275–289.